Okul, 1965 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu adıyla eğitime başladı. İlk yıllarda şu anda bulunan bina yapılmadığından dersler bugünkü Siyasal Bilgiler Fakültesi binası içinde okula ayrılan sınıflarda yapıldı. Ülkemizde medya alanında kurulan ilk okul İstanbullu gazetecilerin girişimi ile İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi bünyesindeki Gazetecilik Enstitüsü’ydü. Bu okulun eğitim süresi iki yıl idi ve temel hedefi mesleği yapmakta olan lise mezunu gazetecilere iki yıllık eğitimle nitelik kazandırmaktı.

Ankara Gazeteciler Cemiyeti de Ankaralı gazeteciler için böyle bir okul kurulması gayesiyle 1962’de çalışmalara başladı. Cemiyet ilk olarak kuruluş aşamasında bulunan Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ne (ODTÜ) başvurarak gazetecilik alanında eğitim verecek bir fakülte ya da bölüm kurulmasını önerdi. ODTÜ’de konuyu incelemekle görevli İdari Bilimler Fakültesi yetkilileri Birleşmiş Milletler Teknik Yardım Teşkilatı’na başvurarak projenin gerçekleştirilmesi için yardım istediler. Başvuru üzerine Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı’ndan (UNESCO) Hıfzı Topuz projeyi incelemekle görevlendirildi. İncelemeler sonucunda, ODTÜ’nün henüz kuruluş aşamasında olduğu, eğitim dilinin de İngilizce olması nedeniyle kurulacak okulun amaçlanan hedefi gerçekleştiremeyeceği fikri ortaya çıktı. Bunun üzerine basın alanında eğitim verecek bir okul kurulması konusundaki istek, dönemin Ankara Üniversitesi Rektörü ve UNESCO Milli Komitesi Başkan Vekili Prof. Dr. Suut Kemal Yetkin’in devreye girmesiyle Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne (SBF) iletildi.

SBF Profesörler Kurulu, 20 Haziran 1962’de aldığı bir kararla Fakülte’ye bağlı bir "haberleşme” okulu kurulmasını kabul etti. Okulun kuruluşu için akademi ve meslek çevrelerinden işbirliği sağlanınca kuruluş, 30 Haziran 1962’de Basın Yayın ve Turizm Bakanı Celal Tevfik Karasapan, SBF Dekanı Prof. Bedri Gürsoy, Anadolu Ajansı Genel Müdürü Nail Mutlugil, Ankara Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Metin Toker ve Ankara Gazeteciler Sendikası Başkanı Beyhan Cenkçi’nin imzalarıyla yayınlanan ortak bildiri ile kamuoyuna duyuruldu. Bildiride özetle okulun 1963 yılı sonbaharında öğretime başlaması, öğretim süresinin dört yıl olması, öğretim düzeyi ve niteliklerinin üniversite düzeyinde olması gibi istekler üzerinde durulurken, ayrıca okula öğrenci alınımda izlenecek yöntem, öğretim biçimi gibi konulardaki düşünceler de kamuoyuna açıklandı.[1]

Bu arada okulun kuruluşu ile ilgili sorunların UNESCO Genel Merkezi’nden gönderilecek bir uzman tarafından incelenmesi gündeme geldi. Brüksel Üniversitesi Gazetecilik Profesörü ve Toplu Yayın Teknikleri Ulusal Araştırma Merkezi Müdürü Roger Clausse 1964 yılının Nisan-Haziran aylarında Ankara’da konu ile ilgili çalışmalar yaptı. Clausse, SBF bünyesinde kurulan altı kişilik bir komisyon ile birlikte yaptığı çalışmaların sonucunu değerlendirdiği raporunda, kurulacak okulun dar anlamda sadece gazeteciliği değil, TV Radyo, sinema ve halka ilişkiler alanlarını da kapsaması gerektiği, üniversite eğitimi hedeflenirken onun yanında uygulamaya da önem verilmesini ve meslek çevreleriyle ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.[2]

Raporun UNESCO’ya sunulmasından sonra SBF Profesörler Kurulu tarafından hazırlanan ve okulun statüsünü belirleyen yönetmelik, Ankara Üniversitesi Senatosu tarafından 30 Haziran 1964’te kabul edildi. Okulun yasal statüsü Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 14 Temmuz 1964’te onaylandı, 24 Ağustos 1965’te Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylece okul resmen kurulmuş oldu.

Yönetmeliğin yayınlanmasının ardından okulun açılış hazırlıkları başladı. Ders programının saptanması için dünyadaki bütün üniversitelere bir anket gönderilerek, bünyelerinde basın- yayın alanında bir okulun olup olmadığı soruldu. Eğer varsa bu okulların ders programları hakkında bilgi istendi. SBF BYYO’nun ders programı bu çalışmaların ışığında hazırlandı.

SBF BYYO 1965-1966 öğrenim yılında eğitime başladığında SBF’nin ikinci katında tek bir odadan ibaretti. Okulun tüm öğretim üyesi kadrosu Fakülte’nin hocalarından oluşmaktaydı. Yöneticileri de yine SBF Profesörler Kurulu’nun kendi aralarında yaptıkları seçimle belirlenmekteydi.

Okul eğitime başladığında ülke medyasının durumu hayli ilginçti. Medya deyince sadece gazeteler ve radyo akla gelmekteydi. Televizyon henüz yayına başlamamıştı. Kurulup kurulmaması ülke kamuoyunda tartışılıyordu. Halka İlişkiler diye bir kavram kimse tarafından bilinmemekteydi. Reklamcılık ise ayaklarının üzerine basmaya çalışıyordu. Hal böyle iken, ilk yıllarda Üniversite sınavlarında çok yüksek puanlar tutturan öğrenciler bu okulu tercih etmeye başlamışlardı.

SBF BYYO öğrencileri ilk iki yıl birlikte sosyal bilimler ağırlıklı bir eğitim görmekteydiler, üçüncü sınıftan itibaren ise bölümlere ayrılmaktaydılar. Okulun kuruluş statüsünde okulun Gazetecilik, Radyo ve Televizyon, Halkla İlişkiler bölümlerinden oluşması öngörülmekteydi. UNESCO’nun katkısıyla ilk yıllarda çok sayıda yabancı öğretim elemanı okulda ders verdi.

Okul ilk statü değişikliğine 1982 yılında uğradı. 12 Eylül Askeri Darbesi sonrası gelişmeler ışığında Yükseköğretim Kurulu (YÖK) oluşturuldu. Bu kurulun ilk eylemlerinden biri BYYO’yu SBF bünyesinden ayırmak oldu. SBF BYYO, 1982’den itibaren Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu ismini aldı. Bu durum 10 yıl sürdü. Yeni üniversite ve fakülteler kurulması ile ilgili pek çok yasa 1990 başlarında TBMM gündemine getirilmişti. Dönemin hükümeti de bu önerileri birleştirerek bir tasarı hazırlama eğilimindeydi. Bu gelişmeleri bilen AÜ BYYO yöneticileri ve bir grup mezun el ele vererek tasarıya AÜ BYYO’nun fakülte olmasını sağlayacak bir madde eklenmesine çalıştılar. Yapılan uzun görüşmeler sonucunda ülkedeki tüm Basın Yayın Yüksek Okulları’nın isteseler de istemeseler de kanun gereği İletişim Fakültesi adını almalarında karar kılındı. Okulumuz böylece üçüncü kez isim değiştirdi ve 1992’den itibaren İletişim Fakültesi adıyla eğitime devam etmeye başladı. [3]

Basın Yayın Yüksek Okulu, 1969.

[1] Devrim Can Aslan (2018) "Türkiye’de İletişim Eğitiminin Başlangıcı -Uluslararası Etkiler Açısından Bir Değerlendirme”, E-Kurgu, 26(3): 60-81, s. 73

[2] Ayşe Belgin Işınbark (1989) Türkiye’de Basın Yayın Yüksek Okullarında Eğitim, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi SBE, s. 41-42.

[3] AÜ İLEF (2024) "BYYO’dan İlef’e”, http://www.ilef.ankara.edu.tr/hakkinda/, (Erişim Tarihi, Temmuz 2024).